Pomidory to jedne z najpopularniejszych warzyw w polskich ogrodach. Ich uprawa w naszym klimacie może być wyzwaniem, ale przy odpowiedniej wiedzy i trosce możemy cieszyć się obfitymi zbiorami soczystych, aromatycznych owoców przez cały sezon.
Wybór odpowiedniej odmiany
Kluczem do sukcesu w uprawie pomidorów w Polsce jest wybór odpowiedniej odmiany. W naszym klimacie najlepiej sprawdzają się:
Odmiany wczesne (60-70 dni)
- Bonner Beste - bardzo wczesna odmiana, odporna na chłód
- Cerasifera - pomidory koktajlowe, idealne na początek sezonu
- Stupice - sprawdzona odmiana czeska, bardzo odporna
Odmiany średnio wczesne (70-80 dni)
- Malinowy Ożarowski - polska odmiana o doskonałym smaku
- Beta - odporna na choroby, plony do października
- Polfast - uniwersalna odmiana do uprawy polowej
Przygotowanie rozsady
Rozsadę pomidorów najlepiej przygotować samodzielnie lub kupić gotową w sprawdzonym gospodarstwie ogrodniczym.
Wysiew nasion (marzec-kwiecień)
- Wysiać nasiona w doniczki lub skrzynki wypełnione substratem dla rozsady
- Utrzymywać temperaturę 18-22°C
- Zapewnić 12-14 godzin światła dziennie
- Podlewać delikatnie, unikając przesuszenia
Pikowanie rozsady
Gdy rośliny mają 2-3 liście właściwe, należy je przepikować do większych doniczek. To stymuluje rozwój systemu korzeniowego i sprawia, że rośliny są silniejsze.
Sadzenie w gruncie
Pomidory należy sadzić w gruncie dopiero po ustąpieniu zagrożenia przymrozkami, zazwyczaj po 15 maja.
Przygotowanie stanowiska
- Wybierz słoneczne, osłonięte od wiatru miejsce
- Gleba powinna być przepuszczalna, żyzna, o pH 6,0-6,8
- Wykop dołki głębokie na 2/3 wysokości rozsady
- Dodaj kompost lub dobrze rozłożony obornik
Sadzenie
Sadzonki umieszczaj w odległości 40-50 cm od siebie w rzędach oddalonych o 60-80 cm. Przy sadzeniu warto zagłębić roślinę do pierwszych liści właściwych - pomoże to w rozwoju dodatkowych korzeni.
Pielęgnacja w trakcie sezonu
Podlewanie
Pomidory wymagają regularnego, ale umiarkowanego podlewania:
- Podlewaj 2-3 razy w tygodniu, obficie ale rzadko
- Woda powinna być letnia, nigdy zimna
- Podlewaj pod korzeń, unikając liści
- Najlepsze pory to wczesny ranek lub wieczór
Odchwaszczanie (pasyowanie)
Regularne usuwanie pędów bocznych (pasów) jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju pomidorów. Pasynki należy usuwać gdy mają 2-3 cm długości, najlepiej rano gdy są jędrne.
Podwiązywanie
Wysokie odmiany pomidorów wymagają podpór. Można używać:
- Bambusowych lub drewnianych palików (180-200 cm)
- Metalowych spirali
- Siatek ogrodniczych
Nawożenie
Pomidory to rośliny o dużych potrzebach pokarmowych:
Nawozy organiczne
- Kompost - podstawa żywienia
- Obornik - tylko dobrze rozłożony
- Biogmus - doskonały jako uzupełnienie
Nawozy mineralne
- Nawóz wieloskładnikowy (NPK) - co 2 tygodnie
- Nawóz potasowy - w okresie kwitnienia
- Nawóz wapniowy - zapobiega gniliźnie wierzchołkowej
Ochrona przed chorobami
Najpopularniejsze choroby pomidorów w Polsce to:
Zaraza ziemniaka
- Objawy: brązowe plamy na liściach i owocach
- Zapobieganie: oprysks miedziany co 10-14 dni
- Unikaj podlewania liści
Septorioza
- Objawy: żółte plamy z ciemnymi punkcikami
- Zapobieganie: dobra wentylacja, usuwanie chorych liści
Gnilizna wierzchołkowa
- Objawy: ciemne plamy na dole owoców
- Przyczyna: niedobór wapnia i nierównomierne podlewanie
Zbiór i przechowywanie
Pomidory zbieramy w różnych stadiach dojrzałości:
Kiedy zbierać
- Zielone - do dojrzewania w domu
- Różowe - na przetwory
- Czerwone - do bezpośredniego spożycia
Przechowywanie
- Dojrzałe owoce: temperatura pokojowa, do 1 tygodnia
- Niedojrzałe: ciepłe, ciemne miejsce do dojrzenia
- Do lodówki tylko na krótki czas
Kalendarz prac
Marzec
- Wysiew nasion na rozsadę
- Przygotowanie substratów
Kwiecień
- Pikowanie rozsady
- Hartowanie przed sadzeniem
Maj
- Sadzenie rozsady w gruncie (po 15 maja)
- Pierwszy oprysk profilaktyczny
Czerwiec-sierpień
- Regularne podlewanie i nawożenie
- Odchwaszczanie co tydzień
- Opryski ochronne
Wrzesień-październik
- Zbiór dojrzałych owoców
- Zbiór zielonych pomidorów przed mrozami
Podsumowanie
Uprawa pomidorów w polskim klimacie wymaga planowania i systematycznej pielęgnacji, ale efekty są bardzo satysfakcjonujące. Pamiętaj o wyborze odpowiedniej odmiany, systematycznym podlewaniu i odchwaszczaniu oraz ochronie przed chorobami. Przy odpowiedniej trosce będziesz mógł cieszyć się smacznymi, domowymi pomidorami przez cały sezon.